DÎROKURD

Marîna Siyabend, ji boyî Malpera Mezopotamya, sala 2013-an li gel Firîda Hecîyê Cindî hevpeyvîneke têr û tije pêk anîbû. Me xwest wek bîranînê, ew hevpeyvîn careka din biweşînin û bi vê yekê erka xwe ya li hember Firîda Hecî pêk bînin. Em wek malpera Dîrokurd, sersaxî ji malbata Hecîyê Cindî û Fêrîkê Ûsiv re dixwazin. Xwedê Firîda Hecî bi dilovanîya xwe şa bike;  Firîda Cewarî: Bayloza jiyan, kar û xebatên du Mezinahiyan... Hevpeyvîn:   Marîna Siyabend Berî demekê ez û Pakîzera Ûsiv bûn mêvanê Firîda Cewarî. Meta Firîde tim wek keça Heciyê Cindî û hevsera Fêrîkê Ûsiv tê naskirin. Jixwe navên du Mezinahiyan têra xwe bes e ku ew were naskirin. Lê di rastiyê de Firîda Cewarî wek jinek bi serê xwe kî ye, çi kiriye, çiqas ked û emek daye, hindik kes zanin. Sedema vê jî yek e: wek dot û xanimeke hêja wê jiyan û karê xwe ji bo naskirina bavê xwe û hevserê xwe xerc kiriye û wek hemû jinên kurdan, hinek di bin siya van Mezinahiyan de maye. Vê carê min xwest wê bixwe, kesayetiya w

RÛPELEKE VEŞARTÎ JI DÎROKA HEVALTÎYA GELÊ KURD Û GELÊ KILDAN Xerzî Xerzan Erndnigarîya ku kurd li ser dijîn, an ku welatê wan Kurdistan, ne tenê ji boyî gelê kurd lê her weha ji boyî bi dehan gel û kêmnetewan,  ji demên nayên zanîn heta dema me ya îroyîn wek stargehekê ye, wek maleka hevpar e. Ji roja dîroka mirovahîyê hatîye tomarîkirin heta îro, ev rastî ji hêla hemû dîroknasan ve, wisa hatîye pejirandin. Sedemên taybet ên vê rewşê (yên dagirkerî, erdnigarî û yên rêyan) helbet hene, lê divê mirov mêvanperwerî û toleransa çanda gelê kurd jî deyne li alîyekî taybet û wisa jî ev rewş binirxîne, ya rast û sincî ev yek e.  Kurd, ji mêj ve li hember dagirkerên welatê xwe li ber xwe dane, qet serî netewandine û ji boyî azadîya xwe tim têkoşîyane. Carna, bi sedan sala li ser çiyayên xwe yên asê û bilind, di nav bêderfetîyan de birçî û tazî jiyîne lê qet dest ji serbixwebûn û azadîya xwe nekişandine, tim li hember dijmin û dagirkeran nav şer de bûne.. Ev taybetmendîyeke şêw

Lêkolîner û akademîsyenê kurd Mamosta Behrooz Shojai, hin beşên gotara Simkoyê Şikak, a ku li Rojnameya KURD de, sala 1921-an hatîye weşandin, amade kirîye, wergerandîye û van belgeyên dîrokî weşandîye. Ev belgeyên dîrokî, ji boyî têgihîştin û famkirina nerîn û ramanên Sîmkoyê Şikak, belgeyên zêrîn in. Her wiha ev belge piştrast dikin ku, Simkoyê Şikak ne tenê serokeşîrekî, lê wek rêberekî gelê xwe hewl daye û xwestîyê gelê xwe ji bindestîyê rizgar bİke. Gotara xwe de rasterast armanca xwe daye xûyan û ev armanca wî, sedema êrîşên li ser wî yên îroyîn jî baş dide famkirin. HIN BEŞÊN GOTARA SIMKOYÊ ŞIKAK YÊN LI ROJNAMEYA KURD HATINE WEŞANDIN 1-) 2-)

Derewên Herodot, yan yê Kambîs û Kurê Herpago Fergîn Melîk AYKOÇ Devê kîjan dîrokzanê Kurd, yan jî Kurdê xwenda vedibe, wê sêwirandina Herodot ya li ser ti belgeh û bingehî rûneniştiye, wek rastî be, vedibêje.. Ew sêwirandina Herodot ev e: Dibêje; “Serwerê Med Aştiyago (Astiyages) kurê Herpago kuştiye û bi wî daye xwarin!” Ji bo ku em bikanin vê derewê bi terî û bêbav derxînin û li rûçikê virkeran bidin, em berê li daxuyaniyên hin dîrokzanan binêrin: Xenophon di berhema xwe ya bi navê “Kîropedya” de Aştiyago yê serwerê Med, ango kalikê Kuroş wek mirovekî resen, sempatîk ê ku bi fêrkirin û hezkirinî nêzîkê neviyê xwe dibe, mirovekî çeleng, xwedanê karekter, yekî “Kalêrûgeş” ji xweşikî, estetîkî û xwediyê karekterbûnê hez dike, raberî me kiriye. Ango Xenophon bi resenî û mezinahiya Aştiyago, Kuroşê Mezin dide nasîn. Hîç behsa bavê wî nake. Lewra bavê Kuroş, Kambîs virker, sextekar û dekbazek bû. “Ktesias von Kindos” jî behsa çîrokeke wek vê lihevanîna Herod

Berhema mamosta Fergin Melik Aykoc a bi navê "SERWERÊ MED AŞTÎYAGO" ji hêla Weşanên AR ve hate weşandin... Bersiveke zexm û di cî de li hember berovajîkirina dîroka gelê kurd... Romaneke dîrokî di der barê rastîyên pêşîyên kurdan, ên MED de.... ********************** Wek ku tê zanîn, dîroka gelê kurd dîrokeke kevnar e. Ji ber xwedîlêderneketinê, mixabin gelek car ji hêla biyanî û dagirkeran ve hatîye berovajîkirin û bi ser de jî, hêjayî û nirxên dîrokî yên gelê kurd, ji wan hatîye dizîn û ew hêjayî û rastîyên dîrokî dîsa ji hêla wan biyanîyan ve hatîye manipûlekirin. Ev rewşa bêehlaq û li dijî sinca zanistê, di gelek çavkanîyan de xwe dide der...  Lê, li gel hişyarbûnê û pêşveçûna dîroknûsîya kurdî, ev helwesta xerab a dagirkeran êdî nema xwe li ber rastîyan digire û berhemên hêja û rastîyên dîrokî ve dagirtî, hêdî hêdî wan derew, fetl û fûtên biyanîyan betal dike. Mamosta Fergîn Melîk Aykoç jî, ji ber vê yekê hewl daye û serdema dawîn a Medan, serd

ÊZDÎYETÎ; REHÊN DÎROKÎ Tosinê Reşîd Salên dirêj, piranîya zanyarên bi ola êzdîyan ve dibûn gîro, dîroka wê olê ji Şêx Adî dest pê dikirin. Lê van 20-30 salên dawî, bi serî lêkolînên Kryenbroek Ph., Şêx Xelîlê Cindî Reşow, Bruinessen M., Alison Christine, Xana Omerxalî û çendekên mayîn, gelek pirsên ola êzdîya û dîroka wê olê, hatine zelal kirin.  Em dixwazin li vir, gor karibûna xwe, bingehê wê bawarîyê bigerin. Îro piranîya kurdan ser wê bawarîyê ne, wekî berî pejirandina ola îslamê, kurd zerdeştî bûne. Ew bawarî salên dirêj ji alîyê ronakbirên kurd ve hatîye belav kirin û hê jî tê belav kirin. Bingehê vê bawarîyê ew e, wekî zerdeştî oleke îranî ye, kurd jî gelekî îranî ne, lema jî ola kurda, ya berî îslamê divêt zerdeştî be.  Ji alîkî mayîn ve, ji alîyê gelê bi piranîya xwe ve misilman, pejirandina bawarîya ku berî îslamê zerdeştî bûne hê hêsa ye, ne ku bêjî, wekî kurd berî ola îslamê bipejirînin, êzdî bûne. Ola îslamê anegor şertên olên xweyî kitêb, êzdîy

NE DEM E, GELO, MIROV JI HEV R’A R’ASTÎYÊ  BIBÊJE, EW ÇIQASÎ TAL DIBE, BILA BIBE? Ezîz ê Cewo … Ez dizanim, îro di r ’ ojevê da pirsne wisa hene, yên ku ji bo gelê me ç ’ arenûsî ne û p ’ ir ’ girîng in: îro di Bakûrê K ’ urdistanê da pirsgirêka faşîzma dir ’ inde û har heye, îrodi Başûrê Welêtê me da pirsgirêka hêvîyên gelên bi xayînane firotî heye, îro di R ’ ojhilatê Welatê me û t ’ evahîyan Îrana îslamî da hişyarbûna girseyên gel heye, û di Rojava da jî pirsgirêka p ’ arastina zîlên azadîyê û xweserîyê heye ! Lê ji bilî van t ’ evan pirsgirêkek jî heye, ya ku ji wan hemûyan kêmtir girîng nine: ew jî pirsgirêka îslamîkirina sergirtîya êzdîyan û êzdîtîyê ye, ya ku ji bo ç ’ arenûsa wan p ’ ir ’ t ’ ehlûke û girîng e. Pêşîyên êzdîyan, wek ku karibûne, ola xwe ya kevnar ji êrîşên îslamê yên ji dema Umer bên Xettab va heya bê-derê van êrîşên vê dawîyê yên DAÎŞê p ’ arastine. Lê ewana îro dibin gorîyên kirên sergirtî û veşartî yên “şengesîyarên” ( “şovelye” ) t’evkujîya sipî...